Eerlijk loon voor boeren III: Wat is een eerlijk loon? (DUTCH)

Tijdens het derde evenement in onze serie “Een eerlijk inkomen voor boeren: Naar een solidaire betalingsbeweging”, zullen we dieper duiken in het economisch gedeelte. Hoe kan je zelf ‘solidaire betaling’ invoeren op je bedrijf en een eerlijk inkomen gaan verdienen? Boer Siem van tuinderij Eet Meerbosch, heeft afgelopen winter ‘solidaire betaling’ uitgewerkt voor zijn bedrijf. Dankzij de invoering ervan is hij van 12 euro uurloon naar gemiddeld 21 euro uurloon gegaan! Samen met Elske zal hij uitleggen hoe je dit moet berekenen, en waar je precies rekening mee houden. Er is genoeg tijd voor vragen.

In het tweede gedeelte gaan we samen kijken naar de richtprijs: wat voor uurloon zouden we als richtprijs moeten vragen? Is het acceptabel dat 1/3e van alle boeren in Nederland onder het minimum inkomen verdienen? Als duurzame boeren veel waarden toevoegen (biodiversiteit, bodem opbouwen, oude rassen in stand houden etc.) wat zou de richtprijs van het uurloon moeten zijn? Elske heeft gaandeweg het idee van een ‘modaal uurtarief’ ontwikkelt: het idee dat iedereen (ongeveer) hetzelfde uurloon / uurtarief verdient, nadat de kosten zijn gedekt. Is dit wenselijk? Haalbaar? We gaan hier samen over in debat.

Doe mee aan deze interessante discussie op 13 april in Impulse!

Sprekers:
Siem Ottenheim, bevlogen Toekomstboer bij de CSA Eetmeerbosch, waar hij vorig jaar succesvol een systeem met solidariteitsbetaling is gestart.

Elske Hageraats, is tuinder bij Ommuurde Tuin en geeft de cursus Agro-ecologie in Praktijk. Daarnaast schreef ze het boek Eerlijk Loon! en is de bedenker van ‘solidaire betaling’, ‘solidaire lening’ en het idee van een ‘modaal uurtarief’. 

Solidaire betaling
Dit concept van ‘Solidaire betaling’  is in de winter van 2020 ontwikkeld door Elske Hageraats bij Ommuurde Tuin. Elske: “Onze groentepakketten zijn nu gratis – ik wil niet verdienen aan het product. Ik wil gewoon dat de kosten – die horen bij duurzaam produceren – gedekt zijn, en een eerlijk inkomen voor mijn gewerkte uren: minstens een minimumloon, maar ‘t liefst een modaal uurtarief.” Daarnaast is een belangrijk onderdeel van solidaire betaling dat de klanten (de ‘oogstaandeelhouders’) kunnen betalen naar draagkracht, zodat iedereen toegang houdt tot schoon, duurzaam voedsel.

Solidaire betaling in ‘t kort uitgelegd: Je berekent alle kosten van je bedrijf (zaden, compost, plantgoed etc.) én van je jezelf (zoals pensioen en verzekering). Je deelt al die kosten door het aantal oogstaandeelhouders. Die kosten per persoon moeten de mensen betalen. Daarnaast bereken je alle uren en deelt dat ook weer door het aantal oogstaandeelhouders. Dan weet je hoeveel uur je per persoon moet werken. De klant wordt dan gevraagd: “Wat is het uurloon dat je mij wilt betalen?” Het liefst is dit gebaseerd op eigen uurloon, zodat iedereen kan bijdragen naar draagkracht.

Uit een recent onderzoek blijkt dat de meeste CSA boeren onder het minimumloon verdienen. Volgens de Rekenkamer (2019) heeft ongeveer de helft van de Nederlandse boeren een inkomen onder de minimum inkomensnorm, wanneer subsidies niet worden meegerekend (met subsidies erbij is het nog steeds 1/3e van de boeren die onder het minimum zit). Om ervoor te zorgen dat (boeren)boeren tenminste een minimumloon kunnen hebben, is dit concept ontwikkeld.